تفاوت سکه بانکی و سکه غیر بانکی چیست؟ سکه بانکی یا همان سکه رسمی توسط بانک مرکزی صادر میشود و ارزش قانونی دارد. این سکهها به عنوان واحد پایه پول مورد استفاده قرار میگیرند و در معاملات مالی و تجاری قابل قبول هستند. در نقاط مختلف دنیا سکه بانکی معمولاً از فلزات گرانبها و ارزشمندی مانند طلا یا نقره ساخته می شود. و بر روی آن تصاویر، نمادها یا رویدادهای معروف جهانی قابل مشاهده است. هدف اصلی صدور سکه بانکی، فراهم کردن واحد پایه پول مناسب برای تسهیل تجارت و تبادلات اقتصادی یا سرمایه گذاری است.
شاید بخواهید سری به بازار بزنید و سکه بخرید و یا اطلاعات خود را درباره انواع سکه بیشتر کنید. در این صورت حتماً میخواهید بدانید تفاوت سکه بانکی و غیر بانکی چیست؟ بهرحال سکه بانکی شباهت زیادی با غیر بانکی دارد! به شما حق میدهیم که نتوانید تفاوت آن را به راحتی تشخیص دهید. جالب است بدانید که گاهی حتی افرادی که سالهاست در حوزه فروش سکه فعالیت میکنند نیز ممکن است درباره اصالت سکههای بانکی و غیر بانکی به تردید بیفتند. با ما در این مطلب از آموزشگاه طراحی طلا و جواهر Gemodart متخصص در ارائه خدمات طراحی، تولید و آموزش طراحی و ساخت طلا و جواهر با صدور مدرک بین المللی و همچنین مدرک سازمان فنی و حرفه ای کشور همراه شوید تا به شما بگوییم که چگونه سکههای بانکی را از سکههای غیر بانکی تشخیص دهید.
سکه چیست؟
به نوعی قطعه فلزی که عیار، جنس و وزن مشخصی دارد. نقوش خاصی بر روی آن حک شده و دارای ارزش ریالی میباشد سکه بانکی میگویند. برای ضرب سکه از فلزات مختلفی مانند طلا، نقره، مس و نیکل استفاده میشود. در واقع علت انتخاب این نوع فلزها خاصیت چکش خواری آنان است که به سازنده اجازه میدهد نقش و نگارهای مختلف را بر روی سکه حک کند. ما در این مطلب به تفاوت سکه طلا که توسط بانک مرکزی ایران ضرب می شود و سکه های طلای غیربانکی می پردازیم.
سکه بانکی چیست؟
سکه طلا توسط بانک مرکزی هر کشور ضرب می شود. در ایران نیز قانون به همین صورت است و سکههای بانکی توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ساخته میشوند. که در این صورت تضمین شده و دارای اصالت و ارزش مشخص میباشند. افراد عادی نمیتوانند نسبت به ضرب سکه بانکی اقدام کنند و در این صورت مجرم محسوب میشوند و طبق قانون باید منتظر مجازات باشند.
سکه غیربانکی چیست؟
سکه غیربانکی عموماً به سکههایی اطلاق میشود که توسط نهادهای غیربانکی تولید و عرضه میشوند. این سکه ها دست ساز هستند و در عیار و وزن، بیشترین تفاوت را با سکه های بانکی دارند.
تشخیص سکه بانکی و سکه غیربانکی برای افراد عادی کاری سخت و دشوار است اما برای اهل فن و فروشندگان باسابقه چالشی ایجاد نمی کند و به راحتی می توانند بانکی یا غیر بانکی بودن یک سکه را تشخیص دهند. ما در ادامه مطلب نکاتی را به شما آموزش می دهیم تا بتوانید سکه بانکی را از سکه غیربانکی تشخیص دهید. پس با ما همراه شوید:
تفاوت بین سکه بانکی و سکه غیربانکی بر اساس چند پارامتر قابل تشخیص است از جمله:
عیار سکه
سکههایی که توسط بانک مرکزی یا بانک دولتی ضرب میشوند، عیار دقیق و مشخصی دارند. معمولاً در ایران، سکه بانکی عیار ۹۰۰ (طلای 21.6 عیار) است. سکههایی که توسط مجریان خصوصی یا کارخانجات طلا و جواهرات تولید میشوند، عیار مختلفی دارند.
بنابراین یکی دیگر از تفاوتهای سکه بانکی و غیر بانکی که البته برای اهل فن و فروشندگان حرفهای قابل تشخیص است عیار سکه است. افراد عادی مسلماً نمیتوانند عیار سکه را تشخیص دهند اما اگر به یک فروشنده متبحر مراجعه کنید به راحتی میتوانید از بانکی یا غیر بانکی بودن سکه خود مطمئن شوید. سودجویان، سکههای بهار آزادی را با عیارهای پایینتر ضرب میکنند تا بتوانند از این طریق سود بیشتری به جیب بزنند.
با سنگ محک و تیزاب مخصوص می توان عیار سکه را مشخص کرد. البته این کار باید با ظرافت کامل انجام شود تا کنگره های اطراف سکه آسیب نبیند و بتوانید به راحتی سکه خود را در صورت نیاز بفروشید.
وزن
یکی از مطمئنترین راهها برای تشخیص سکه بانکی و سکه غیر بانکی توجه به وزن سکه است. وزن سکه تمام بهار آزادی 133/8 گرم است و وزن سکه های وکیومی بین 5/10 تا 5/11 گرم است. پس اگر وزن سکه با وکیوم، کمتر از این میزان بود به اصالت سکه شک کنید.
وزن سکههای غیر بانکی چندان دقیق نیست و معمولاً کمی کمتر از سکههای بانکی است به هر حال افرادی که به صورت متفرقه به ضرب سکه مشغولند ممکن است در وزن آن کم لطفی کنند و از این طریق به سودهای کلانی برسند.
شکل
اگر یک سکه بانکی را در کنار سکه غیر بانکی قرار دهید و به دقت آن را بررسی کنید میتوانید تفاوت شکل و ظاهر آن ها را تشخیص دهید. سکههای بانکی تخت و صاف هستند و اگر بصورت عمودی به آن نگاه کنید هیچ گونه تابی در شکل سکه نمیبینید. به دلیل همین ویژگی، اگر سکه بانکی را روی یک سطح شیشهای بیندازید چند لحظه روی شیشه حرکت میکند تا نهایتاً از حرکت بایستد.
اما سکههای غیر بانکی کمی تاب دارند. همچنین محدب بودن این سکهها باعث میشود که اگر آن را روی شیشه بیندازید خیلی زودتر از سکههای بانکی از حرکت بایستد.
رنگ سکه
تفاوت در ظاهر سکه بانکی و غیر بانکی به سطح صاف آن محدود نمیشود. جالب است بدانید از طریق رنگ سکه نیز می توانید به اصالت سکه پی ببرید. رنگ سکه بانکی نزدیک به شمش طلا است. یعنی نه خیلی زرد باشد و نه به سفیدی یا سبزی بزند. پیشنهاد می کنیم سکه مورد نظر را در کنار سکه ای که از اصالت آن مطمئن هستید قرار دهید تا بتوانید تفاوت رنگ آن را تشخیص دهید.
کنگره های دور سکه
کنگرههای اطراف سکه بانکی نیز دارای نظم و شکل خاصی هستند. که با فاصله دقیق در کنار هم قرار گرفته اند. در حالی که کنگرههای سکه های غیر بانکی چنین نظمی ندارد. اگر ناخن خود را روی کنگره های سکه بانکی بکشید برعکس سکه های غیربانکی، هیچ گونه احساس گودی و بی نظمی نمی کنید.
تصویر آجرچینی و بارگاه امام رضا
تصویرآجرچینی و بارگاه امام رضا علیه السلام در سکه غیربانکی ممکن است کج باشد و به منظمی و صافی و یکدستی بانکی نباشد.
متن حکاکی شده بر روی سکه
اگر یک لوپ یا ذره بین بردارید و محل نقطه های عبارت بانک مرکزی ایران را بررسی کنید می توانید سکه بانکی را از غیر بانکی تشخیص دهید. در سکه های بانکی محل نقطه ها دقیق و دارای ابعاد مشخص است.
نوع بسته بندی
در گذشته سکههای بانکی بدون بستهبندی یا وکیومهای امروزی عرضه میشد اما در حال حاضر فروشندگان سکه برای ایجاد حس اطمینان در مشتریان خود و ارتباط موثر با آنان، سکهها را در بستهبندیهای معتبری ارائه میدهند. به نوعی که میتوان گفت هر سکه یک نوع کارت ویزیت برای فروشندگان محسوب میشود که در آن نام و آدرس و شماره تلفن خود را قید کردهاند و با این کار، به نوعی از سکههای خود پشتیبانی میکنند. از طرفی وکیوم کردن سکه ها برای حفظ و افزایش دوام آنها نیز روش موثری است. که باعث از بین رفتن هوا و رطوبت موجود در داخل بسته بندی شده. و از اکسیداسیون و فساد سکهها جلوگیری میکند.
بنابراین بستهبندی سکهها، یکی دیگر از معیارها برای اعتبار سکه شماست. وقتی یک سکه را به صورت کارتی و مهر و موم شده از فروشنده میگیرید. در واقع خیالتان راحت است که سکه با اصالتی را خریداری کردهاید.
سکههای غیر بانکی بستهبندیهای استانداردی ندارند. و اگر فروشندهای سکه غیربانکی را به قصد سودجویی به شما فروخته باشد. به راحتی میتواند از دست قانون فرار کند زیرا هیچ هویتی از خود بر جای نگذاشته است. البته برخی سودجویان سکه های غیربانکی را نیز در بسته بندی های وکیوم ارائه می دهند. به همین دلیل لازم است موارد زیر را در نظر داشته باشید:
-نوع پرس وکیوم باید تمیز و بدون آثار ورم یا بادکردگی باشد.
-لیبل مقوایی باکیفیت باشد و دچار رنگ پریدگی نباشد.
-پیوست هولوگرام و سریال انحصاری بر روی وکیوم درج شده باشد.
-در متن وکیوم از عباراتی چون مجوز اتحادیه و تضمین بانکی استفاده شده باشد.
-وکیوم دارای نام و آدرس و تلفن فروشنده باشد.
صدای سکه
یکی از راه های تجربی شناخت سکه بانکی از غیربانکی گوش دادن به صدای آن است. اگر این سکه را در هوا بیندازید به همراه چرخش ، صدایی ممتد، سبک و زنگ داری می شنوید. اگر همین کار را با سکه غیربانکی انجام دهید صدا وضوح زیادی ندارد و به نوعی خفه و بم است.
شیوه خرید و فروش
سکههای بانکی معمولاً از طریق بانکها یا نمایندگیهای ارزی و صرافی های معتبر در دسترس هستند و به سادگی قابل خرید و فروشند. برخی از سکههای غیربانکی، به خصوص سکههایی که با عیار بالا، تولید می شود دسترسی محدودتری دارند و ممکن است روند قیمتگذاری آنها پیچیدهتر باشد.
ارزش سکه
سکههای بانکی با توجه به عیار و وزن آنها، ارزش ثابت و معتبری دارند. که بر اساس عیار خالص آن در نظر گرفته میشود. اما فاکتورهایی چون طراحی، کیفیت ساخت، وزن، عیار و همچنین وضعیت بازار طلا و جواهرات بر ارزش سکه غیربانکی تاثیرگذار است. مثلا برخی سکه های غیربانکی ممکن است به دلیل عیار پایینتر ارزش کمتری داشته باشند.
پایان
این مطلب با موضوع «راه های تشخیص سکه بانکی و غیربانکی » توسط تیم تولید محتوای سایت آموزشگاه فنی و حرفه ای آزاد Gemodart (متخصص در ارائه خدمات طراحی، تولید و آموزش طراحی و ساخت طلا و جواهر) گردآوری شد. همان طور که عنوان شد سکه عامل مهمیدر پشتیبانی مالی و ارزی خیلی از کشورها محسوب می شود. به همین دلیل ضرب سکه حما می بایست در چارچوب قانون و زیر نظر بانک مرکزی هر کشور انجام شود. سکه هایی که با روش های دیگر ضرب می شود. فاقد ارزش و اعتبار لازم هستند. و قطعا اگر بدون مجوز ساخته شوند پیگرد قانونی دارد. در پایان امیدواریم از این مطلب بهره برده باشید.